Ribera del Duero: krachtige rode wijn met karakter

Zin in een glas rode wijn die indruk maakt? Kies voor wijn uit het Spaanse wijngebied Ribera del Duero. Ribera’s kenmerken zich door rijp fruit, zijn kruidig en hebben een stevige body. Deze wijnen van de Spaanse hoogvlakte smaken het hele jaar door en lenen zich bij uitstek voor mooie wijn-spijs pairingen.

Lees snel verder en laat je verleiden door rode wijn uit Ribera del Duero…

Ribera del Duero, wat is dat voor wijn?

Ribera del Duero is een krachtige rode wijn uit noord Spanje. De wijn is stevig, kruidig en elegant. Vaak hebben Ribera’s ook een mooie houtlagering. Heerlijk bij een herfstige stoofpot of een hertenbiefstuk. Maar ook geweldig bij een zomerse barbecue. Rode wijn bij een BBQ is misschien niet je eerste keuze maar echt, geloof me. Een glas Ribera bij een mooi stuk gegrild vlees op een warme zomeravond is een match made in heaven.

Volgens de regels van de DO (Denominación de Origen) moet Ribera wijn minimaal 75% Tempranillo bevatten. Om extra complexiteit toe te voegen mag Tempranillo geblend worden met Cabernet Sauvignon, Merlot of bijvoorbeeld Malbec. Maar nooit meer dan 25%. Tempranillo wordt lokaal ook wel Tinto Fino of Tinto del Pais genoemd.

Smaakprofiel van Ribera del Duero wijn

Zodra je een Ribera inschenkt ruik je rood fruit en kersen. Bij houtrijping komen er ook tonen van vanille, zoete specerijen of cacao naar voren. Ribera del Duero wijnen zijn doorgaans krachtig maar zeker niet zwaar of log.

Bij de eerste slok proef je gelijk waarom het zo’n geliefde wijn is: een vol en rond mondgevoel met stevige maar rijpe tannines. Tussen de rijpheid door proef je toch ook nog frisse tonen. Kortom, een hele fijne wijn waarvan de smaak lekker lang blijft hangen.

Ribera del Duero wijnen zijn veelal geen doordrinkers maar lenen zich goed om te schenken bij mooie maaltijden. Denk aan gegrild vlees zoals bavette of lamskotelet, langzaam gegaard stoofvlees of een romige champignonragout met flink wat umami. Het droge stroeve gevoel van de tannines blijkt ineens precies goed te zijn.

Wijn voor het hele jaar

Je zou het misschien niet verwachten maar óók in de zomer bij een BBQ is het een topper. Schenk ‘m dan zo rond de 16 graden om de wijn levendig en soepel te houden.

De beste Ribera’s kunnen jarenlang rijpen. Jong zijn ze stoer en fruitig met een stevige body. Tijdens de ouderling wint de wijn aan diepte terwijl de tannines verzachten en ronder worden.

Waar ligt het wijngebied Ribera del Duero?

Ribera del Duero ligt in het noorden van Spanje in de autonome regio Castilië en León. Het wijngebied ligt langs de rivier de Duero. De wijngaarden liggen -net als het naburige Rueda– op een hoogte van 700 tot ruim 1000 meter boven zeeniveau. Door de ligging op de Spaans hoogvlakte kent het wijngebied grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht.

Het extreme klimaat met hete zomerdagen, koude nachten en weinig neerslag draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van de Tempranillo druiven. Door de zware omstandigheden moeten ze hard werken om te overleven. Temperanillo druiven hebben een dikke schil (zorgt voor de prachtige diepe kleur) en rijpen langzaam met een sterke smaakconcentratie.

Door de koude nachten worden -ondanks de brandende hitte overdag- de suikers in balans gehouden waardoor de frisse zuren overeind blijven. De spanning tussen rijp fruit en frisse tonen maakt wijnen uit Ribera del Duero krachtig en elegant tegelijk.

Aan de oever van de Duero

De vertaling van ribera is bank of oever. Ribera del Duero betekent dus letterlijk oever van de Duero. Leuk detail: stroomafwaarts, in Portugal, noemen ze de rivier de Douro.

Classificaties van Ribera del Duero

Spaanse wijnen worden geclassificeerd op basis van hun rijping. Op de achterkant van de fles kan je de classificatie aflezen aan de hand van het label. Er zijn 4 classificaties met elk hun eigen kleur. Je ziet dus in één oogopslag of de wijn wel of geen/weinig houtrijping heeft gehad. In onderstaand schema zie je een overzicht van de verschillende labels.

Leuk om te weten: crianza betekent in het Spaans opvoeden. Opvoeden, rijpen of lageren is allemaal hetzelfde en betekent dat je wijn na de vergisting laat rusten om de smaak te ontwikkelen. Spaanse wijn met de classificatie crianza heeft minimaal 2 jaar gerijpt waarvan minimaal 12 maanden in houten vaten.

Zegt de classificatie iets over de prijs van de fles wijn?

Ja en nee. Oudere wijnen met meer houtrijping zijn duurder om te produceren. Bij hogere classificaties mag dus een hogere prijs verwachten. Maar de uiteindelijke prijs van de fles wijn wordt door meer factoren bepaald. Denk aan de status en prestige van een wijnhuis, zijn de druiven machinaal of met de hand geplukt maar ook hoeveel flessen er zijn gebotteld. Het draagt allemaal bij aan de prijs.

In onderstaande foto zie je 2 wijnen. Links een Viña Pedrosa Reserva uit 2019. Rechts een Luthier Gran Reserva 2015. Voor beide wijnen zijn de druiven met de hand geplukt. Op het etiket van de Pedrosa staat dat het fles 20.365 van 30.000 is. Op de hals van de Luthier lees je 0073/4.399. Vele malen exclusiever dus. Als je dan ook nog weet dat er jaarlijks maximaal 500 flessen van deze Luthier op de markt komen weet je dat het een duurdere wijn is. Lees voor aanvullende informatie ook altijd de productfiche, je haalt daar zoveel extra informatie uit! Voor de Viña Pedrosa Reserva uit 2019 betaal je rond de 60 euro, voor de Luthier Gran Reserva 2015 ongeveer 200 euro. Goed om te weten: deze 2 wijnen zijn duur. Bij Gall&Gall en online zijn volop mooie Ribera’s te koop voor betaalbare prijzen.

Tip: Omdat beide wijnen een bewaarpotentieel hebben van 25 jaar ontkurken we de flessen niet maar gebruiken de Coravin Timeless. Dat is een prachtig systeem waarmee je één of enkele glazen wijn schenkt zonder de fles open te trekken. Ideaal voor duurdere wijnen. Of voorproeven van een wijn zonder gelijk een hele fles open te trekken (verspillen/moeten opdrinken).

Ribera del Duero: wat eet je erbij?

Ribera’s zijn vaak krachtig en rijk aan tannine. Krachtige, tanninerijke wijnen gaan goed samen met hartige, umami-rijke gerechten. Denk aan gegrild vlees, stoofgerechten of rijke pasta’s.

Tannines in wijn verzachten eiwitten en vette, romige elementen in gerechten, zilte smaken in het gerecht verachten op hun beurt de tannines. Door deze wisselwerking tussen wijn en gerecht komen de smaken van wijn en eten perfect in balans. Naast tannines hebben Ribera’s vaak kruidige en rijpe tonen die fijn matchen met de aardse tonen van rozemarijn en paddestoelen. Gebruik dat voor extra diepgang.

Gerechten

Voorbeelden van gerechten zijn stoofpotten van rundvlees met champignons en verse kruiden zoals rozemarijn en tijm, gegrilde steak (zomerse BBQ!) met salsa verde of chimichurri, lamskotelet met rozemarijn maar bijvoorbeeld ook pasta carbonara of een umami-rijke paddestoelen ragout zijn fantastisch. Die laatste doet het ook goed op getoast (zelfgemaakt) desembrood.

Kijk voordat je bij een wijn-spijs combinatie kiest vooral ook even naar het label. Naarmate tannines verder ontwikkelen kunnen ze stevigere gerechten aan. Een Crianza bijvoorbeeld is jonger en heeft minder houtrijping dan een Reserva. De tannines zijn nog wat minder ontwikkeld. Kies bij een Crianza dus nog niet voor gegrilde, vette lamskoteletten maar eerder een stoofgerecht of sappige maar magere biefstuk. Naar mate de tannines verder rijpen kunnen ze steviger, vollere gerechten aan.

Tip: verwerk een scheutje van de wijn je gerecht voor extra diepte.

Hopelijk heb ik je net zo enthousiast kunnen maken over Ribera del Duero als wij zijn. Koop een fles, proef en experimenteer met verschillende serveertemperaturen en wijn-spijs combinaties. En heel interessant: denk na over welk wijnglas je gebruikt. Je staat er misschien niet bij stil maar je wijnglas heeft enorm veel invloed op de smaakbeleving. Meer weten? Lees mijn artikel Heeft de vorm van je wijnglas invloed op de smaakbeleving?