Fleur de Sel de Camargue - In de zoutmeren van Aigues-Mortes wordt dit fameuze zout geoogst. Ik ging er kijken en vertel je er alles over!

Fleur de Sel de Camargue

De zoutmeren in Aigues-Mortes bezoeken om met eigen ogen te zien hoe het zout daar wordt geoogst stond jarenlang hoog bovenaan mijn wishlist. Afgelopen week mocht ik er op uitnodiging van La Baleine met een kleine groep influencers naartoe. Check, bin there! Sterker nog, ik heb niet alleen de zoutmeren gezien, ik heb ook mijn eigen Fleur de Sel mogen oogsten. Echt, het was zo indrukwekkend en ik heb genoten van elke seconde die ik daar ben geweest. 24 uur op Franse bodem voelde als een hele week weg. Vandaag vertel ik je meer over mijn reis, over dit bijzondere gebied onder de rook van Montpellier en natuurlijk over de oogst van die wereldberoemde Fleur de Sel de Camargue.

Aigues-Mortes

De snelste en makkelijkste manier om naar Aigues-Mortes te reizen is per vliegtuig. Vanaf Schiphol ben je binnen 2 uur in Montpellier. Als je komt aanvliegen zie je de zoutmeren al duidelijk liggen. De roze kleur van het water is simpelweg niet te missen.

Aigues-Mortes vanuit de lucht
Aigues-Mortes vanuit de lucht

Vanaf de luchthaven is het nog ongeveer een halfuur per taxi naar Aigues-Mortes. Aan de rand van het vestingstadje werden we door de taxi afgezet en wandelden het laatste stukje naar het hotel. We installeerden ons en verkenden nog snel even het stadje. Vol toeristen maar wel super schattig en overzichtelijk. Verdwalen kan je niet want het is klein en volledig ommuurd door een vestingmuur. Een volgende keer dat ik er ben ga ik zeker ook op de muur kijken want het uitzicht lijkt me geweldig.

’s Avonds zijn we voor de eerste keer het gebied van de zoutmeren in gegaan voor het ‘Diner en Blanc’. Gekleed in het wit, aan de rand van een roze zoutmeer en met uitzicht op de zoutbergen genoten we van een fantastische avond.

Diner en BlancDiner en BlancDiner en BlancDiner en BlancDiner en BlancDiner en Blanc

Fleur de Sel

De zoutwinning in de Camargue stamt al uit de 4e eeuw voor Christus. In al die eeuwen is de kennis van generatie op generatie overgedragen en hebben de zoutmeren hun huidige vorm gekregen. In 1842 hebben de verschillende landeigenaren zich verenigd in de Salin d’Aigues-Mortes en is de basis gelegd voor de huidige Groupe Salins. Naast La Baleine voert Groupe Salins ook het merk Le Saunier de Camargue.

De productie van Fleur de Sel begint in maart met het gedoseerd binnenlaten van zeewater in de zoutmeren. Door het zeewater geleidelijk en op ingenieuze wijze van zoutmeer naar zoutmeer te laten stromen verhogen de sauniers (zoutwerkers) de zoutconcentratie van het water. Dit is een volledig natuurlijk proces: het samenspel van zon en wind zorgt voor de verdamping van het water. Zo rond half juli wanneer 90% van het water is verdampt stroomt het water in het laatste bassin en kristalliseert het tot Fleur de Sel.

Oogst Fleur de SelOogst Fleur de SelOogst Fleur de SelOogst Fleur de SelOogst Fleur de Sel

Loodzwaar werk

Het oogsten van de Fleur de Sel gebeurt uitsluitend in dat laatste bassin. Tussen half juli en eind augustus vormen de kristallen zich en worden ze volledig handmatig geoogst. Tussen 6 en 12 uur ’s ochtends schept een ploeg jonge mannen het gekristalliseerde zout uit het water. Ogenschijnlijk ziet het er relaxed uit maar vergis je niet. In de brandende zon, sneeuwscheppen vol nat zout uit het bassin scheppen is echt loodzwaar. Ik heb het zelf mogen ervaren, petje af voor de heren!

Bekijk ook de video van mijn reis naar de oorsprong van Fleur de Sel de Camargue
en zie hoe de oogst in zijn werk gaat…

Heel bijzonder was ook om te zien hoe schoon de geoogste Fleur de Sel is. Hiervoor wordt opnieuw handig gebruik gemaakt van de natuur. Op de bodem van het bassin is een dikke, keiharde zoutkoek ontstaan van zo’n 20 centimeter dik. Er kan geen korreltje zand of klei uit de bodem in het water komen. Daarbij blaast de wind het gekristalliseerde zout naar twee zijden van het bassin en wordt eventueel vuil afgevoerd in de hoek tussen die twee zijden. Prachtig hoe de natuur dat heeft geregeld. De Fleur de Sel hoeft alleen nog te drogen en gaat dan zo die mooie en kenmerkende potjes in.

Sowieso is zout van nature heel hygiënisch, in zout kan immers niets overleven. Het is niet voor niets één van de oudste conserveermiddelen en onbeperkt houdbaar.

Zelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-MortesZelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-MortesZelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-MortesZelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-MortesZelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-MortesZelf Fleur de Sel oogsten in Aigues-Mortes

Waarom kleuren de zoutmeren roze

Je vraagt je inmiddels misschien af waarom de zoutmeren roze kleuren? Tijdens het verdampingsproces en het toenemen van de zoutconcentratie ontstaat een ideale leefomgeving voor het roze micro-algje Dunaliella Salina. Des te verder het water door de bassins stroomt des te zouter het wordt en des te rozer het water kleurt.

Het is ook precies deze Dunaliella salina alg die ervoor zorgt dat de flamingo’s hun mooie roze kleur krijgen. Flamingo’s voeden zich namelijk met de Artemia salina, een pekelkreeftje dat leeft van de Dunaliella Salina alg. De roze kleur is zo sterk dat niet alleen de pekelkreeftjes maar ook de flamingo’s roze kleuren.

Natuurbeheer

Van maart tot augustus/september zijn de sauniers druk bezig met de zoutproductie. De rest van het jaar besteden ze aan onderhoud van de zoutmeren en het beheer van het natuurgebied. Van oudsher heeft de Camargue een rijke biodiversiteit. Sinds La Baleine zich heeft gecommitteerd aan het Natura 2000 netwerk van natuurgebieden is de biodiversiteit verder toegenomen. Afgelopen jaar is de populatie flamingo’s zelfs verdubbeld. En daar zijn de sauniers maar wat trots op!

Flamingo met jong - Aigues-Mortes
Flamingo met jong – Aigues-Mortes
Foto: La Baleine

Saunier Luc Vernhes

Niet alleen vanuit de lucht is het een fenomenaal gezicht om die schakering van roze kleuren te zien. Ook vanaf de grond is het bijna surrealistisch. Het hoogtepunt is natuurlijk de diep roze Étang de la Ville met op de achtergrond de kantelen van het vestingstadje Aigues-Mortes. De roze zoutmeren in het echt zien en te ervaren hoe de Fleur de Sel wordt geoogst: het was echt zo’n waanzinnige ervaring om in Aigues-Mortes te zijn geweest.

De kers op de taart was voor mij het ontmoeten van Luc Vernhes, één van de sauniers van Le Saunier de Camargue. Luc is sinds kort met pensioen maar ademt het vak uit al zijn poriën en kent het gebied als geen ander. Toen ik de man zag dacht ik hem te herkennen. En inderdaad hij is de man in de rood geblokte blouse die veelvuldig op foto’s van Le Saunier de Carmarque te zien is. Leuk om te weten: het vak van saunier wordt al eeuwenlang van generatie op generatie doorgegeven. Momenteel zijn er 8 sauniers actief.

La Baleine Fleur de Sel - Frans zeezout uit de Camargue.
Saunier Luc Vernhes
Foto: La Baleine

Ook jij kan de zoutmeren ervaren

Deze reis naar Aigues-Mortes was op uitnodiging van La Baleine maar ook jij kan genieten van dit bijzondere gebied. Kijk vanaf de vestingmuur uit over de Étang de la Ville, bezoek het museum of boek één van de verschillende excursies door het gebied. Kijk voor meer informatie op de website van Le Saunier de Camargue. Ik heb Michel bij thuiskomst gelijk beloofd samen een keer terug te gaan. Want echt, je wilt het een keer met eigen ogen gezien hebben.

Tip: zorg dat je ruimte in je koffer reserveert om Fleur de Sel mee terug te nemen. Naast de naturel variant hebben ze in Frankrijk volop mooie smaken: Fleur de Sel met citroen, gember, piment d’Espelette, tomaat & basilicum, knoflook & peterselie en bijvoorbeeld rozemarijn. Mijn koffer was helaas vol anders had ik ze allemaal meegenomen. Een extra reden dus om terug te gaan…

Étang de la Ville - Aigues-Mortes
Étang de la Ville – Aigues-Mortes

Lees ook mijn eerdere blogposts over La Baleine zeezout en Bavette met gegrilde groenten en Fleur de Sel waarin ik vertel over de zoutmeren, de zoutwinning en het gebruik van zeezout.

Recepten met Fleur de Sel de Camargue

Zin gekregen om te genieten van gerechten met het delicate Fleur de Sel? Onderstaand heb ik een paar ideeën voor je verzameld:

Fleur de Sel de Camargue

Op uitnodiging van La Baleine reisde ik naar Aigues-Mortes.
Lees voor meer informatie mijn disclaimer.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *